Kruisbestuiving in de keuken en de server

WEBLOG 2
In de vorige blog refereerden we al wat naar ons werk, in deze blog komt daar meer over te lezen.

Zondag waren we al weer vroeg op, er was een kerkdienst hier vlakbij en die begon al om half 8. Het was een Portugese dienst van de gemeente waar Wiebe en Gerdine gewend zijn naartoe te gaan. Wiebe heeft daarbij ook een functie in de gemeente. In deze tijd die richting kerst gaat staan zij in de gemeente stil bij een aantal personen die een rol hadden rondom de geboorte van Jezus. (Zacharias, Elisabeth, Johannes, Simeon, Anna en Maria). Hoewel we natuurlijk beroerd Portugees verstaan was het toch mooi om bij te zijn, en gelukkig werd er af en toe wat vertaald. Er werden ook liederen gezongen, die een beetje lijken op wat bekende liederen, maar dan dus vertaald en dat was wel te doen. We werden voorgesteld aan de mensen waarvan de meesten ook bekend zijn met het project waarvoor we gaan werken. Ook werd ons gevraagd kort iets te vertellen over onszelf. De rest van de dag hebben we rustig aan gedaan, een rondrit door Milange gemaakt en ‘s avonds nog anderen van het terrein hier ontmoet. Er zijn diverse projecten waar aan gewerkt wordt, zo is er ook iemand die als bouwdeskundige bezig is, iemand die de dorpjes intrekt om voorlichting te geven over drinkwater en sanitair en nog kinderwerkers. Van alles wat dus.

Maandag was het zover, onze eerste echte werkdag diende zich aan. Waarvoor we zijn gekomen gaat eindelijk beginnen, maar tegelijkertijd vonden we het allebei ook wel een beetje spannend. De week werd met (bijna) alle medewerkers tegelijk begonnen, in een bijeenkomst werd wat uit de bijbel gelezen, gezongen en er werd nog met elkaar doorgesproken over het onderwerp, ook weer over Johannes. Verder werd gebeden voor deze week en het werk dat wacht, bijzonder om te zien hoe het geloof ook in het werk zo’n belangrijke rol inneemt.
Na afloop maakten we nog kennis met een aantal medewerkers van het project. Al snel had Wiebe een meeting geregeld waardoor we met de medewerkers van het keukenteam konden spreken over de plannen voor de komende tijd dat we hier zijn. Hierdoor konden we wederzijds uitleggen wat we van elkaar verwachtten. Het voelt best wel een beetje lastig; ik (Willeke) wil aan de ene kant graag dingen aan hen leren, maar tegelijk hen ook serieus nemen en niet alles ‘beter weten’. Dat punt zal de komende dagen nog wel vaker terug komen ben ik bang… Hierna kregen we een rondleiding door de keuken, en ja, dat was best wel even schrikken. Het werkblad was nog vrij schoon, maar vooral de schappen daaronder… viezig, keutels, rommel. Er zijn veel plastic borden en bekers, waarbij vieze en schone gewoon naast en op elkaar staan. Arie-Piet ging aan de slag met de server. Althans, met ruimte maken ervoor, want het computerhok stond helemaal volgepakt. Hij wordt al snel door allerlei mensen gevraagd voor hulp bij allerhande computerproblemen, dat is nog een hele uitdaging in het Portugees, gelukkig is Google Translate een uitkomst en helpt bij het overbruggen van het taalprobleem. In de middag gingen we naar de markt hier in het dorp, ook een ervaring op zich. Flink warm was het, de marktwaren lagen uitgestald op de grond of kraampjes. Als je bijv. tomaten wilde kopen was het de bedoeling dat je het hele stapeltje zou kopen (per vier). Gelukkig hoef je hier niet af te dingen en rekenen ze een ‘vaste’ prijs voor iedereen. Ze hebben de leuke gewoonte om bij de schepbare producten (rijst) nog een flinke schep extra te geven. Als avondeten hadden we een experiment; ze hebben hier veel soja in omloop en het is ook relatief goedkoop. Ze hebben bij Espanor gevraagd of ik een recept wil maken. En dus aten we macaroni met een pastasaus gemaakt van sojamelk, met wat groenten. Het resultaat was best goed, dus die ga ik introduceren deze week.

De volgende dag gingen we weer vroeg aan de slag. Willeke was lekker in de keuken aan de slag en vooral ook bezig met observeren van de lokale gebruiken en gerechten. De medewerkers gingen alle gerechten maken die normaal op het weekmenu staan van de preschool. Ze maakten dus alle recepten die ze gebruiken klaar en aan het einde konden we die proeven. Ook was het zodat ik kon zien hoe ze dat doen, en ook een advies kan geven over 2 weken als de training begint. Arie-Piet kon weer verder met de server. Helaas loopt het nog niet zo vlotjes, want tijdens de download van een belangrijk onderdeel, was vannacht de stroom uitgevallen. Hij kon overdag op kantoor wel beginnen met wat andere werkzaamheden, maar ook dat stopte al eerder dan geplant, want opnieuw viel de stroom uit… en dat duurde tot ver in de middag. Dit had ook effect op het werk bij de keuken. Willeke was met Abilio en Therese aan het werk. Het snijwerk ging er echt voor mijn beleving tenenkrommend aan toe. Snijden met halve messen, in een bak op schoot. Bovendien was het me met al dat gekakel en door elkaar heen lopende mensen niet helemaal duidelijk wat het ‘grote geheel’ was. Ik was onafscheidelijk van “wat en hoe Portugees” en mocht ook meehelpen. Volgens Wiebe is het voor de mensen heel raar om mij opdrachten te geven, want de meesten gaan er vanuit dat je werken niet zomaar voor de leuk doet. Net zoals bij Arie-Piet had de stroomuitval ook in de keuken effect. Daardoor werd buiten het vuur ontstoken, en werden alle pannen en toebehoren naar buiten verscheept. Bovendien viel even later ook het water weg, waardoor ze water moesten halen bij de watertoren, ongeveer 100 meter verderop. Wat opviel bij het bereiden van het eten: veeeel olie, veeeel bouillonpoeder, slecht afwassen, halve messen en alles op schoot bereiden. Ook valt op hoe flexibel er wordt gereageerd op het feit dat zowel water als stroom uitviel, alsof er niks was gebeurd ging het werkt gewoon verder. Het resultaat van het eten was wel lekker: aardappelsoep, bonensoep, gebakken aardappels, semen (maispap), gefrituurde kip, gefrituurde geit, gefrituurde visjes en koolsalade. ’s Middags bleef Willeke thuis, Gerdine was ziek en kon op de meiden passen en het eten verzorgen.

Op woensdag wat het Willeke’s beurt om te gaan koken, het Hollandse menu. In de ochtend werd ik afgezet bij de markt, waar ik dan alles kon kopen wat nodig was. Best wel even raar om als enige blanke daar rond te lopen, terwijl je de regels, taal en gewoontes nog lang niet goed beheerst. Gelukkig kon ik alles al snel vinden wat nodig was en daarna lopend naar het terrein van Espanor gaan, dat was ongeveer 20 a 30 minuten. Ook daar werd ik erg nagekeken, want de meesten blanken gaan niet zo ver lopen maar nemen de auto. Weet ik ook gelijk wat beter hoe sommige donkere mensen zich in Nederland kunnen voelen. Die tassen begonnen aardig door te wegen en ik had een schietgebedje voor een taxi op één of andere manier. Al snel stopte er een brommer/motor achter me, ik liep stug door, want ja je weet maar nooit. Maar het bleek Benjamin te zijn, iemand die ik maandag bij de weekopening had gezien. Ik kon zo met tas en al achterop en was zo gelukkig snel bij Espanor. Arie-Piet sloot aan bij een bijeenkomst voor al het personeel waarin de plannen voor 2015 werden uitgelegd. Daar was ook het keukenpersoneel heen, waardoor ik even heerlijk de keuken voor mezelf had en alles kon gaan snijden. Toen het keukenteam terugkwam was dat werk al gedaan en konden we aan de slag met het koken. In de keuken waren de rollen dus omgedraaid vandaag, en moest ik voordoen hoe we dat in Nederland gewend zijn. Met nadruk noemde ik dan “un poco olia” (een beetje olie, nadruk op béétje). Ook dit gebeurde weer buiten, want de stroom deed weer raar. Een hele uitdaging, maar het is helemaal gelukt. De echte Nederlandse gerechten, met een Afrikaanse twist waren: tomatensoep, hutspot en pasta carbonara (zonder spekjes en champignons, mét sojamelk). De mensen van het hoofdgebouw (kantoren) werden er bij gehaald, en zo ging iedereen aan het proeven. De reacties waren positief, hoewel het altijd lastig te achterhalen is wat ze er echt van vinden, naar goed lokaal gebruik… Je zou verwachten dat je na een maaltijd dan met elkaar even je schouders er onder zet en de afwas gaat doen en keuken opruimen, maar nee hoor. Door de “chef de cuizina” werden we de keuken uitgezet, hij ging zelf de afwas doen. Al snel daarna ging de keuken op slot, terwijl de afwas helemaal nog niet klaar was! Unbelieveble! Dat bleek dus pas de volgende ochtend gedaan te worden, ieuw!! En dat terwijl de keuken best wel open is en er ook ongedierte rondloopt! Arie-Piet was nog steeds met de server aan het klooien, nog steeds erg tobben, want iets met de installatie was nog steeds niet gelukt. Inmiddels is de stapel laptops waar zijn hulp voor is gevraagd al aardig gegroeid, en werkt ook de algemene printer niet naar behoren, ook hij hoeft zich dus zeker niet te vervelen!

Dit was het voorlopig weer even! Een turbulente werkweek tot zover waarin de kruisbestuiving tussen de culturen en keukens een centrale plek had. En de server nog steeds niet werkt…

Hartelijke groeten, Arie-Piet en Willeke